Türkiye' de dahil olmak üzere dünyanın bütün ülkelerinde her geçen gün trafikteki araç sayısı artış göstermektedir. Bu durum araçlar nedeniyle atmosfere yayılan egzoz gazında da artışa neden olmaktadır. Artan egzoz gazı, hem çevreye hem de insan sağlığına zarar verirken, bu noktada çevre kirliliği ve hastalıkları önlemek açısından egzoz muayenesi sistemi geliştirilmiştir.
Egzoz muayenesi nasıl yapılır sorusunun cevaplanması öncesinde bu işlemin tanımı üzerinde durmak gerekecektir. Günümüzde çevre ve insan sağlığının korunabilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından çok yüksek derecede önem verilen egzoz muayenesi işlemi; seyir halinde bulunan araçlarda egzoz mekanizmasından çıkan gazın insan ve çevre sağlığını olumsuz derecede etkilemesini engelleyebilmek için gerçekleştirilen bir testtir.
Araçlarda teknik olarak gerçekleştirilen bu muayene işlemi, bir diğer ismi ile egzoz emisyon ölçümü olarak da bilinmektedir. Günümüzde gelişen bir teknoloji ile birlikte fosil yakıt kullanan araçların trafikte bu yakıt sonucunda ortaya çıkan egzoz gazını hangi oranda çevreye saldığını tespit etmek için ölçüm gerçekleştirilir.
Egzoz gazı muayenesi hem insan sağlığını koruyabilmek hem de çevreye zarar vermemek açısından ayrıca aracın çevreye yaydığı zararlı egzoz gazı nedeniyle para cezalarına maruz kalmamak açısından düzenli bir şekilde yaptırılmalıdır. Bu ölçümler belirli evraklar ile birlikte resmi kurumlar çerçevesinde devlet kontrolünde gerçekleştirilmektedir.
Türkiye'de egzoz gazı muayenesi gerçekleştirilmesi için yıl içerisinde belirli bir takvim aralığı tespit edilmiştir. Araç sahipleri bu takvim aralığında zorunlu olarak muayene işlemleri gerçekleştirmelidir. Muayene takviminde aracın modeline ve şekline bağlı olarak emisyon testinin yapılması için dönemler takip edilir ve bu dönemlerde işlem gerçekleştirilir.
Egzoz emisyon ölçümü bugün Türkiye'de araç bakımlarının gerçekleştirildiği TÜVTÜRK istasyonlarında sağlanabilmektedir. Bilindiği üzere araçlarda sorunsuz kullanımın sürdürülebilmesi ve aracın trafikte kullanım iznine sahip olabilmesi için TÜVTÜRK istasyonlarında araç muayeneleri de gerçekleştirilir. Tıpkı bu muayeneler gibi egzoz emisyon ölçümü testlerinin de yaptırılması gerekmektedir.
Emisyon ölçümü için ayrı bir randevu almanıza gerek yoktur. Normal muayene randevunuz öncesi istasyonda 2021 egzoz ölçüm ücreti olan 90 TL'yi ödeyerek yaptırabilirsiniz.
Günümüzde artan araç sayısına bağlı olarak egzoz muayenesi uygulaması için resmi prosedürler belirlenmiştir. Bu prosedürler çerçevesinde TÜVTÜRK istasyonlarında yapılan emisyon ölçümlerinde egzozun çıkardığı dumanın kalitesi, yoğunluğu ve miktarı gibi değerler ölçülür. Bu muayene sisteminde aslında her ülkede farklı bir uygulama biçimi yer alsa da temel olarak yanmamış hidrokarbon ve karbon monoksit ölçümleri gerçekleştirilir.
Egzoz emisyon ölçümü gerçekleştirilirken, aracın benzinli, dizel veya LPG yakıt kullanmasına bağlı olarak farklı bir sistem yer alır. Bu çerçevede;
Araç sahiplerinin tıpkı araç muayenelerinde olduğu gibi egzoz muayenesi gerçekleştirmek için de TÜVTÜRK istasyonlarına giderken yanlarında belirli belgeleri bulundurmaları gerekmektedir. Bu açıdan muayene için
Araçlarda egzoz muayenesi kontrolleri öncesinde mutlaka birkaç önemli kontrol daha yapmanız gerekmektedir. Öncelikle teknik olarak aracınızda egzoz sistemi ile ilgili tüm bağlantıları kontrol ettirmeli, egzozda bir çatlak veya delik bulunup bulunmadığını kontrol ederek tamirlerini yaptırmalısınız.
Araçlarda gerekli incelemelerin yapılması yani egzoz sistemi ile ilgili bir sorun bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi, muayene sırasında sorunsuz bir sonuç elde edilmesine yardımcı olur. Çünkü hasarlı bir egzoz sistemi ile egzoz muayenesi gerçekleştirildiğinde, araçta daha yüksek bir masraf ve sorunlu bir kontrol gerçekleştirilerek, cezai işlemler ile karşılaşılabilir.
Egzoz muayene süresi kaç yıl? sorusu sürekli merak edilmekteidr. Araçlarda egzoz emisyon ölçümü aracın türüne göre yani binek veya resmi araç olmasına göre değişiklik gösterebilir. Sıfır temin edilen araçlarda 3 yıl sonunda ilk egzoz emisyon muayenesi gerçekleştirildikten sonra yine her 2 yılda bir muayene tekrarlanmalıdır. Ticari araçlar açısından ise ilk 1 yılın tamamlanmasında muayene yapıldıktan sonra yine her yıl yeniden egzoz gazı kontrol ettirilmelidir.
Egzoz emisyonu kontrolleri sonrasında elde edilen sonuçlar her yıl aracın ruhsatına işlenir ve bununla birlikte muayene geçerlilik tarihi de ruhsat içerisinde işlenmiş olarak yer alır. Bu sayede trafik kontrollerinde aracın muayene tarihinin geçip geçmediği ve geçerli olup olmadığı görülebilir.
